Do?ć niemiłe spotkanie

[ja-rek]

Witajcie,

Nie chc?c rozpoczynać nowego tematu trochę się podkleję..... !guns

Dzisiaj znalazłem ciekawe wywody na "pewnym portalu", które z pewno?ci? zainteresuj? gro naszych forumowiczów.

Temat to : Odszkodowanie z tytułu OC a podatek VAT.

Milej lektury - i ostrzegam ze względu na długo?ć materiału.

Odszkodowanie z tytułu OC a podatek VAT

Stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie uwzględniania warto?ci podatku VAT w ustalanych metoda kosztorysowa odszkodowaniach z tytułu obowi?zkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

Zakwestionowana praktyka rynkowa

- Kwestia dotyczy tylko ubezpieczeń obowi?zkowych OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (uwzględnianie warto?ci podatku VAT w ubezpieczeniach AC to kwestia odrębna). Oznacza to także, że brak pełnego odszkodowania dotyka osoby poszkodowanej w sposób przez siebie niezawiniony

- Odszkodowania s? niższe o warto?ć podatku VAT w przypadku, w którym zakład ubezpieczeń ustala odszkodowanie metod? kosztorysow? (przy zastosowaniu tej metody ustalenia warto?ci odszkodowania zakład ubezpieczeń ocenia, które czę?ci należy wymienić i jakim nakładem pracy; odszkodowanie, które proponuje się poszkodowanemu jest sum? kosztu wymienianych czę?ci i kosztu robocizny.), tzn. przed napraw? szkody lub kiedy poszkodowany nie jest zdecydowany czy będzie jej dokonywał, czy też zadowoli się rekompensat? finansow?,

- KNF nie kwestionuje potr?cania warto?ci podatku VAT z odszkodowań OC wypłacanych podatnikom VAT.

Naruszenie

Po pierwsze, naruszona zostaje zasada pełnego odszkodowania, które powinno odpowiadać warto?ci szkody. Zgodnie z brzmieniem art. 13 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowi?zkowych, UFG i PBUK w obowi?zkowych ubezpieczeniach odpowiedzialno?ci cywilnej odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialno?ci cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Odszkodowanie będ?ce ?wiadczeniem zakładu ubezpieczeń jest co do zasady ?wiadczeniem w pieni?dzu (tzw. restytucja pieniężna), zgodnie z art. 363 § 2 KC takie ?wiadczenie musi być ustalone wg cen z daty ustalenia odszkodowania. Z kolei cena, zgodnie z definicj? ustawow?, zawiera także warto?ć podatku od towarów i usług.

Po drugie, nieuprawnione wymuszanie na ubezpieczonych dokonania naprawy szkody do czego nie ma podstaw normatywnych. Odszkodowanie nie może być warunkowane niczym innym jak tylko zaistnieniem szkody, z któr? wi?że się czyja? odpowiedzialno?ć. Przesłanka konieczno?ci naprawienia szkody jest nieuprawniona. Prowadzi to do dzielenia uprawnionych z ubezpieczenia na 2 kategorie: rozliczanych poprzez faktury (wtedy odszkodowanie jest pełne) i rozlicznych na podstawie kosztorysu (odszkodowanie nie jest pełne).

Ponadto – zaniżaj?c odszkodowanie zakład ubezpieczeń naraża na bezpo?rednie roszczenie odszkodowawcze swoich klientów – ubezpieczaj?cych się od odpowiedzialno?ci cywilnej, których interesy KNF także zobowi?zana jest chronić.

Stanowisko zakładów ubezpieczeń (również argumenty PIU)

1. Argument „szarej strefy” - wypłacanie odszkodowania ustalonego metod? kosztorysow? w kwocie uwzględniaj?cej wysoko?ć podatku VAT – stwarza warunki rozwoju „szarej strefy”.

Kontrargumentacja KNF:

- argumentacja zakładów sugeruje, że każdy, kto prosi o wypłatę odszkodowania metod? kosztorysow? to klient szarej strefy – nie ma podstaw do takich uogólnień,

- nieuwzględnianie warto?ci podatku VAT w odszkodowaniach nie powinno być metod? walki z szar? stref?. Temu celowi powinny służyć inne narzędzia. Jeżeli nawet fiskus chciałby zwalczać szar? strefę poprzez ograniczenia w wypłatach odszkodowań niezbędne byłoby jednoznaczne uregulowanie w tym zakresie,

- zakłady ubezpieczeń przypisuj?c sobie misje zwalczania szarej strefy, podczas gdy w rzeczywisto?ci celem takiego działania może być chęć wygenerowania dodatkowego zysku.

2. Argumentacja a contrario na podstawie art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej - jeżeli poszkodowany nie dostarczy faktury za naprawę „szkody komunikacyjnej” zakład ubezpieczeń nie jest zobowi?zany uwzględnić w odszkodowaniu podatku VAT.

Art. 17a brzmi: „W przypadku okazania zakładowi ubezpieczeń przez podmiot, któremu przysługuje odszkodowanie, niebęd?cy płatnikiem podatku od towarów i usług, faktury (faktur) za naprawę szkody komunikacyjnej, zakład ubezpieczeń jest zobowi?zany uwzględnić w odszkodowaniu podatek od towarów i usług.”

Kontrargumentacja KNF:

- art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej może mieć zastosowanie do ubezpieczenia OC, tylko w takim zakresie, w jakim nie jest to sprzeczne z ustaw? o ubezpieczeniach obowi?zkowych; zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowi?zkowych, we wszystkich kwestiach dotycz?cych ubezpieczeń obowi?zkowych nie uregulowanych w ustawie należy stosować przepisy Kc – a zatem również art. 363 § 2 Kc, z którego w zwi?zku z przepisami ustawy o cenach wywie?ć można obowi?zek uwzględniania VAT w odszkodowaniu bez względu na to czy poszkodowany dostarczy faktury potwierdzaj?ce naprawę czy nie,

- stosowanie argumentacji a contrario jest metodologicznie błędne, z przepisu nie wynika, że jest to jedyny przypadek, w którym zakład wypłaca odszkodowanie uwzględniaj?ce warto?ć VAT.

3. Orzecznictwo S?du Najwyższego zdezaktualizowało się wskutek wej?cia w życie art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej.

Kontrargumentacja KNF:

- dezaktualizacje orzecznictwa mogłoby spowodować jedynie przyjęcie, że argumentacja a contrario z art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej stosuje się do ubezpieczenia OC – wyżej wykazano, że nie można jej zastosować, więc orzecznictwo na które powołuje się KNF jest aktualne.

4. Obowi?zek podatkowy w podatku VAT powstaje z chwil? wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług), a nie ma go w przypadku wypłaty odszkodowania w oparciu o kosztorys.

Kontrargumentacja KNF:

- podatek VAT został zapłacony w cenie auta przed szkod?, dlatego odszkodowanie nie może go pomijać,

- nie musi powstać obowi?zek podatkowy z tytułu VAT żeby odszkodowanie z OC wypłacane na podstawie kosztorysu zawierało VAT; o ujęciu VAT w odszkodowaniu decyduje to, czy dany towar lub usługa jest obci?żona VAT; nie zawsze konkretna transakcja sprzedaży czę?ci i naprawa pojazdu będ? obci?żone VAT, ale to nie przes?dza, że sprzedaż czę?ci i naprawa pojazdu s? zwolnione z podatku VAT,

- kwota VAT w odszkodowaniach z ubezpieczenia OC nie jest podatkiem, ale czynnikiem kształtuj?cym wysoko?ć odszkodowania,

- nie można mylić norm maj?cych różnych adresatów i cele stosowania: przepis reguluj?cy technikę podatkow? nie może być podstaw? do wyceny szkód.

5. Nie każdy warsztat naprawczy jest podatnikiem podatku VAT (cena usługi nie zawsze obejmuje podatek VAT).

Kontrargumentacja KNF:

- kwota VAT w odszkodowaniach z ubezpieczenia OC nie jest podatkiem, ale czynnikiem kształtuj?cym wysoko?ć odszkodowania – do uznania, iż VAT stanowi składnik ceny według której powinno być ustalone odszkodowanie nie jest konieczne, by wszystkie zakłady naprawcze były zobowi?zane do obci?żania swoich usług VAT,

6. Nie zawsze zakup czę?ci niezbędnych do naprawy pojazdu będzie obci?żony VAT (np. czę?ci używane).

Kontrargumentacja KNF:

- cena czę?ci płacona przez poszkodowanego - pomijaj?c czę?ci pochodz?ce z przestępstwa oraz podatników podatku VAT wykorzystuj?cych samochód do prowadzenia działalno?ci opodatkowanej podatkiem VAT - zawsze zawiera VAT; z faktu, że przy zakupie czę?ci nie wyodrębniono podatku VAT nie znaczy, iż nie zawiera się on w cenie; sprzedaj?cy musiał zapłacić podatek VAT przy nabyciu tej czę?ci jako nowej, dlatego odsprzedaj?c czę?ć punktem wyj?cia dla niego jest koszt, który sam poniósł przy nabyciu, a nie cena netto.

7. Stanowisko, iż odszkodowanie wypłacane poszkodowanemu nie zawsze musi zawierać VAT podziela S?d Najwyższy (uchwała z dnia 22 kwietnia 1997 r., III CZP 14/97).

Kontrargumentacja KNF:

- opinie w tym orzeczeniu SN odniósł tylko do podatnika podatku VAT – potr?cania podatku VAT w takich przypadkach organ nadzoru nigdy nie kwestionował.

8. Wypłata odszkodowania z VAT bez wcze?niejszego dokonania naprawy pojazdu (i potwierdzenia tego faktu fakturami) bezpodstawnie wzbogaciłaby poszkodowanego.

Kontrargumentacja KNF:

- miara bezpodstawnego wzbogacenia mógłby być wzrost warto?ci pojazdu wskutek naprawy; ten wzrost może nast?pić niezależnie od tego czy zakład ubezpieczeń zapłaci odszkodowanie z VAT czy bez VAT, gdyż:

- możliwe jest, że poszkodowany za odszkodowanie wypłacone bez VAT naprawi pojazd we własnym zakresie, używaj?c czę?ci które podnios? warto?ć pojazdu (mocno wyeksploatowany samochód o niskiej warto?ci), możliwe jest że poszkodowany za odszkodowanie wypłacone z VAT naprawi pojazd w taki sposób, że nie odzyska on swojej warto?ci sprzed szkody (samochód nowy, na gwarancji) – wypłata odszkodowania bez VAT nie gwarantuje więc, że poszkodowany nie wzbogaci się wskutek szkody,

- przenosz?c ten argument zakładów na całe odszkodowanie, można powiedzieć że w ogóle należy zaprzestać wypłaty odszkodowań na podstawie kosztorysów, bo hipotetycznie poszkodowany może się bezpodstawnie wzbogacić nawet gdy dostanie odszkodowanie netto.

9. Dr Maciej Kaliński w „Rzeczpospolitej” (26 sierpnia 2006 r.) stwierdził, iż „kwestia VAT może wynikn?ć wył?cznie wtedy, gdy doszło do faktycznej naprawy samochodu, a poszkodowany przedstawia dłużnikowi (sprawcy wypadku, ubezpieczycielowi) faktury z VAT”.

Kontrargumentacja KNF:

- stanowisko dra Kalińskiego jest odosobnione i wyraĽnie sprzeczne z orzecznictwem SN, co autor sam zaznacza w swoim artykule.

10. Interpretacja z dnia 3 listopada 2005 r. Urzędu Skarbowego we Włodawie (NPV-443-15/NO23/05) dotycz?ca ujęcia VAT w odszkodowaniu AC.

Kontrargumentacja KNF:

- interpretacja została wydana na rzecz podatnika podatku VAT i dotyczyła odszkodowania z ubezpieczenia dobrowolnego. Nie ma żadnego znaczenia w przypadku odszkodowania z ubezpieczenia OC dla poszkodowanego nie będ?cego podatnikiem podatku VAT.

Rekomendacja

Stanowisko prawne prezentowane przez KNF oparte jest na założeniu, iż obecny stan prawny, mimo pewnych w?tpliwo?ci, jakie budzić może brzmienie art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej, nie pozwala na odmowę uwzględniania warto?ci podatku VAT w odszkodowaniach ustalanych metod? kosztorysow? narusza to bowiem ugruntowane zasady odpowiedzialno?ci cywilnej oraz godzi w ratio legis przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowi?zkowych.

Zakwestionowana praktyka rynkowa jest przykładem interpretacji przepisów prawa podyktowanej interesem ekonomicznym zakładów ubezpieczeń, a godz?cych w interes uprawnionych do odszkodowania z tytułu OC, a więc osób których nie ł?czy z ubezpieczycielem stosunek umowny, lecz stosunek obligacyjny wynikaj?cy ze zobowi?zania przejętego przez zakład ubezpieczeń od sprawcy szkody. Należy podkre?lić, iż KNF nie ingeruje w nominaln? wysoko?ć ustalanych odszkodowań, a jedynie kwestionuje przyjęt? przez zakłady ubezpieczeń zasadę ich ustalania.

Jednolita linia orzecznictwa S?du Najwyższego, jaka znalazła wyraz w 6 orzeczeniach, oraz zbieżne ze stanowiskiem KNF stanowisko doktryny i Rzecznika Ubezpieczonych wskazuj? na zasadno?ć kontynuacji podjętych działań nadzorczych.

ANEKS. Stanowiska zbieżne ze stanowiskiem KNF (wybór)

1. Sad Najwyższy

- Uchwała SN III CZP 68/01

„Odszkodowanie za szkodę poniesion? w wyniku uszkodzenia pojazdu mechanicznego, należ?cego do poszkodowanego nie będ?cego podatnikiem podatku VAT, ustalone według cen czę?ci zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy pojazdu, obejmuje mieszcz?cy się w tych cenach podatek VAT.”

- Orzeczenie SN V CKN 908/00

„Odszkodowanie za szkodę poniesiona w wyniku uszkodzenia pojazdu mechanicznego, należ?cego do poszkodowanego nie będ?cego podatnikiem podatku VAT, ustalone według cen czę?ci zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy pojazdu, obejmuje mieszcz?cy się w tych cenach podatek VAT.”

- Orzeczenie SN V CK 187/03

„Przesłank? powstania obowi?zku ?wiadczenia przez ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialno?ci cywilnej (art. 822 § 1 kc) jest stan odpowiedzialno?ci cywilnej ubezpieczaj?cego (ubezpieczonego) za szkodę wyrz?dzon? osobie trzeciej, a nie fakt uprzedniego jej naprawienia przez ubezpieczaj?cego (ubezpieczonego).”

- Orzeczenie SN IV CKN 397/01

„(...) stosownie do postanowień art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o cenach (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 27, poz. 195, ze zm.), cena towaru lub usługi opodatkowanej podatkiem VAT obejmuje wielko?ć wyrażon? w jednostkach pieniężnych, któr? nabywca obowi?zany jest zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę wraz z kwot? należnego podatku od towarów i usług, to miernikiem wysoko?ci szkody ustalonej według cen kosztów naprawy jest tak wła?nie okre?lona cena naprawy pojazdów. Jest to zatem cena czę?ci zamiennych i usług obejmuj?ca podatek VAT (...)”

- Uchwała SN III CZP 14/97 (orzeczenie dotyczyło podatnika VAT)

„Odszkodowanie za szkodę poniesion? przez podatnika podatku VAT na skutek zniszczenia rzeczy, ustalone według ceny rzeczy, nie obejmuje podatku VAT mieszcz?cego się w tej cenie, w zakresie, w jakim poszkodowany może obniżyć należny od niego podatek o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu rzeczy.”

- Orzeczenie SN I CR 151/88 z 27.06.1988

„Roszczenie o ?wiadczenia należne od PZU w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialno?ci cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysoko?ć ?wiadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem ?wiadczeń PZU i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysoko?ci.”

2. Rzecznik Ubezpieczonych

„Rzecznik Ubezpieczonych od dawna stał na stanowisku, że uchwała S?du Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r. jednoznacznie rozstrzyga wszelkie niejasno?ci w tej sprawie. Zarówno teza tego orzeczenia jak również wyczerpuj?ce jej uzasadnienie jednoznacznie wskazuj?, iż poszkodowany, nie będ?cy podatnikiem podatku VAT, korzystaj?cy z polisy OC sprawcy szkody komunikacyjnej, bez względu na to czy uszkodzony samochód naprawia czy też nie i jaki podmiot tej naprawy dokonuje, powinien otrzymać od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie równe kosztowi naprawy przywracaj?cej pojazdowi stan techniczny sprzed wypadku” (opubl. na stronie www.rzu.gov.pl).

3. Opinia prof. E. Kowalewskiego wyrażona w glosie do uchwały SN III CZP 68/01

„Zakłady ubezpieczeń z uporem broni? zapatrywania, iż nie maj? one obowi?zku wypłaty odszkodowania "ubruttowionego" wówczas, gdy poszkodowany w rzeczywisto?ci nie poniósł ciężaru podatku VAT, co najczę?ciej dotyczy sytuacji, w której zrezygnował on z naprawy uszkodzonego pojazdu. Pogl?d ten jest dowodem na ekstrapolowanie zasad rz?dz?cych odszkodowaniem ubezpieczeniowym na obszar odszkodowania opartego na ogólnych zasadach prawa cywilnego. Zakłada on istnienie po stronie poszkodowanego jakiego? bliżej nieokre?lonego obowi?zku przywrócenia swego maj?tku do stanu poprzedniego, czyli - w kontek?cie omawianego stanu faktycznego - obowi?zku naprawy uszkodzonego pojazdu. Jest to pogl?d jak najbardziej błędny.”

4. Opinia dra M. Orlickiego (na zlecenie organu nadzoru)

- całkowicie poparł przekazane mu stanowisko organu nadzoru,

- art. 17a ustawy o działalno?ci ubezpieczeniowej nie dotyczy ustalania odszkodowania w obowi?zkowym ubezpieczeniu OC kierowców pojazdów mechanicznych, a jego wprowadzenie (w sierpniu 2005 r.) nie wpływa na aktualno?ć dotychczasowego orzecznictwa SN.

(Ľródło: www.knf.gov.pl)

ja-rek

[Gość ZeneC]

Powyższy obszerny acz bardzo cenny wyci?g z interpretacji Komisji Nadzoru Finansowego stwierdza bezwzględnie konieczno?ć uwzględniania w wycenach i wypłaty VAT-u. Warto zwrócić uwagę na przywołan? w trakcie zasadę pełnego odszkodowania, która musi być respektowana przy szkodach z odpowiedzialno?ci cywilnej. Kto? wcze?niej powiedział, że ubezpieczalnia musi zapłacić także za zniszczone ciuchy, ale nie więcej niż 100 % warto?ci pojazdu. Otóż nie! Owe 100% dotyczy tylko pojazdu. Zniszczona odzież to odrębny przedmiot odszkodowania. Co więcej, je?li poszkodowany przewozi jaki? towar, odszkodowanie dotyczy także towaru i nie ma nic wspólnego z warto?ci? pojazdu i odszkodowaniem za niego poza zwi?zkiem czasu i miejsca.

I warto dodać jeszcze jedno - jest to stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego. A komisja ta to nie jakie? stowarzyszenie, tylko organ państwowy nadzoruj?cy działalno?ć wszystkich towarzystw ubezpieczeniowych w Polsce. Jej stanowisko można ?miało podać jako uzasadnienie w roszceniu odwoławczym do towarzystwa, jaki i pozwie do s?du, gdu tępogłowi przedstawiciee tej czy innej ubezpieczalni dalej mówić będ? "NIE"...

proszę używać funkcji "edytuj" posty ł?cze

Artix